قوانین و معافیت مالیات خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران

تعداد زیادی از مردم کشورمان به علت تازگی بازار کریپتوکارنسی و سودآوری بالقوه بالایی که می‌تواند داشته باشد، جذب آن شده‌اند. البته خرید و فروش ارزهای دیجیتال یا ترید کردن همیشه با سود همراه نیست و بدون تردید افراد زیادی هم دچار ضرر شده‌اند.

موضوعی که اخیرا افراد زیادی را نگران کرده، قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران است. باید اشاره کنیم که تمام اشخاصی که حتی یک مرتبه برای خرید و فروش کریپتو در ایران اقدام کرده‌اند، در رصد سازمان امور مالیاتی قرار دارند و اگر مالیات خود را نپردازند، احتمال دارد جرائم سنگینی برایشان در نظر گرفته شود.

همچنین توجه کنید که پرداخت این مالیات بدون توجه به این است که دچار ضرر شده‌اید یا سود. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا مالیات خرید و فروش رز دیجیتال در ایران یا ترید کردن را توضیح دهیم. (چنانچه نیاز به دریافت مشاوره مالیاتی دارید، مشاوران ما در تدبیر حساب آماده راهنمایی شما هستند)

تعریف مالیات ارز دیجیتال در ایران

مالیات ارزهای دیجیتال در ایران در دسته یکی از انواع مالیات‌های جاری قرار می‌گیرد که به فروش کریپتوکارنسی و علاوه بر آن معامله‌هایی که با آن‌ها در بازار مجازی کریپتوکارنسی انجام می‌شود، تعلق می‌گیرد.

براساس قوانین مالیات ارزهای دیجیتال در ایران، مقدار پولی که باید پرداخت کنید با توجه به سود و زیاد معامله‌هایتان است. در واقع اقدام سازمان امور مالیاتی کشورمان به این علت است که افراد زیادی طی سال‌های اخیر با فعالیت در بازار کریپتو توانسته‌اند درآمد و سود کلانی داشته باشند.

بنابراین آن‌ها نیز باید مانند دیگر افراد جامعه، برای پرداخت مالیات خرید و فروش ارز دیجیتال و درآمد خود، از طریق درگاه عملیات الکترونیک مالیاتی اقدام کنند. هرگونه تخطی از این موضوع باعث خواهد شد افراد خاطی محکوم به پرداخت جریمه‌های سنگینی شوند.

اگر بخواهیم دقیق‌تر بررسی کنیم، تا قبل از سال 2017 میلادی بسیاری از کشورها ارزهای دیجیتال را به‌صورت قانونی نمی‌شناختند و بنابراین برای آن‌ها مالیاتی در نظر گرفته نمی‌شد. اما گذشت زمان و پیشرفت این حوزه و انجام مبادله‌های گسترده ارزی باعث شده است در بسیاری از کشورها معامله ارزهایی مانند بیت کوین یا استخراج آن‌ها، مشمول قوانین مالیاتی شود.

البته باید اشاره کنیم که هر کشوری قوانین مالیات خرید و فروش ارز دیجیتال متفاوتی با دیگر کشورها دارد. حتی بعضی از کشورها به علت فعالیت گسترده ماینرها در آن‌ها، هزینه هنگفتی را به‌عنوان مالیات از آن‌ها دریافت می‌کنند.

براساس این قوانین، افراد مشمول موظف هستند که با در نظر گرفتن مقدار درآمد حقیقی و واقعی خود و همچنین فعالیت‌های اقتصادی که در بازار کریپتو دارند، مالیات بر درآمدشان را بپردازند. لازم به ذکر است که قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران شامل استخراج رمزارزها نیز می‌شود.

سازمان امور مالیاتی کشورمان در مورخ  13/05/1398 طی بخشنامه‌ای به شماره 58144 / ت 55637، احکام مالیات ارز دیجیتال را به مراکز استخراج رمزارزها ابلاغ کرده است.

قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران

با وجود توضیحاتی که دادیم، تا به امروز هیچ قانون مشخصی برای مالیات رمزارزها یا تحت عنوان مالیات تریدرها در ایران تصویب نشده است. به عبارت دیگر، درآمد تریدرها یا کسانی که به خرید و فروش کریپتو مشغول هستند، مانند دیگر مشاغل رایج کشورمان باید براساس قانون مالیات‌های مستقیم، یعنی مواد 93 و 94 قانون (مالیات بر درآمد) و مواد 119 و 131 (مالیات درآمد اتفاقی)، بخشی از درآمد خود را به دولت بپردازند.

همچنین با توجه به بخشنامه‌ای که در بالا ذکر کردیم، مزارع استخراج رمزارزها باید به نکات زیر دقت کنند:

• ایجاد و راه‌اندازی واحدهای فرآورده‌های پردازشی رمزگذاری شده ارزهای دیجیتال شامل محدودیت 120 کیلومتری شهر تهران، 50 کیلومتری شهر اصفهان و 30 کیلومتری مراکز استان‌های ایران نیست.
• مراکز استخراج رمزارز مانند یک واحد تولیدی صنعتی شناخته می‌شوند و باید طبق قوانین مشابه مالیات خود را پرداخت کنند.
• اگر ارز استخراج‌شده باعث درآمدزایی شود و با در نظر گرفتن شرایط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به چرخه اقتصاد کشور برگردانده شود، در این شرایط مالیات با نرخ صفر درصد برای آن محاسبه خواهد شد.

نحوه محاسبه مالیات ارزهای دیجیتال در ایران

با توجه به نکاتی که در بخش‌های بالا توضیح دادیم و ذکر قوانینی که در برای رمزارزها در کشورمان در نظر گرفته شده است، هر کدام از سرمایه‌گذاران که بخواهند اظهارنامه مالیاتی را برای درآمد و سود کسب‌شده از معامله‌های ارزهای دیجیتال را ارائه دهند، ابتدا باید هزینه‌های مربوطه را کم کنند و به سود باقیمانده مالیات تعلق خواهد گرفت.

با این‌حال این سوال ممکن است در ذهن شما شکل گیرد که چطور باید مالیات ارز دیجیتال را پرداخت کرد؟ آیا کسانی که مشمول آن هستند، باید اظهارنامه مالیاتی را تنظیم کنند و سپس مالیات را پردازند یا راهکار دیگری برای نوع پرداخت و فرمول محاسبه مالیات تریدرها در ایران پیش‌بینی شده است که باید از آن استفاده کنند؟

در پاسخ باید بگوییم نظر به این‌که قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران آن را جزو مالیات بردرآمد یا عملکرد محسوب می‌کند، قانون خاص دیگری برای آن تصویب نشده است. پس براساس ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی، روش محاسبه و مقدار مالیات نهایی با توجه به نکات زیر خواهد بود:

• اگر خالص درآمد فرد تا مبلغ 288 میلیون ریال باشد، از پرداخت مالیات معاف خواهد بود.
• اگر سقف مقدار درآمد خالص تا 500 میلیون ریال باشد، مودی باید سالیانه 15 درصد مالیات بپردازد.
• اگر درآمد خالص بین 500 میلیون تا 1 میلیارد ریال قرار گیرد، مودی باید سالیانه مالیات خود را با نرخ 20 درصد پرداخت کند.
• در نهایت اگر درآمد خالص از 1 میلیارد ریال عبور کند، مقدار مالیات درنظر گرفته شده برای مودی سالیانه 25 درصد خواهد بود.

همچنین مهم است تاکید کنیم مالیات عملکرد اشخاص حقوقی طبق ماده 105 قانون مالیات مستقیم، برابر با 25 درصد از کل درآمد آن‌ها، به جز موسسات غیرانتفاعی است که در داخل یا کشور ایران، تحصیل کنند که بعد از مشخص شدن ضررهای به‌دست آمده از منابع غیرمعاف و با کم کردن بخشودگی‌های مشخص‌شده، مشمول مالیات عملکرد می‌شود.

نکته دیگر این‌که درآمدهای کسب‌شده از سود سهام یا مقدار سهمی که هر کدام از شرکا دارند، شامل مالیات نخواهد شد.

نحوه پرداخت مالیات رمزارزها

پس از آن‌که مشخص کردید که شامل پرداخت مالیات خواهید شد یا نه و مقدار پولی را که باید بپردازید محاسبه کردید، باید برای پرداخت آن اقدام کنید. برای این منظور باید وارد سامانه عملیات الکترونیک مالیاتی کشورمان به آدرس اینترنتی tax.gov.ir شوید و مبلغ مورد نظر را به‌شکل اینترنتی بپردازید.

سخن نهایی

امروزه کسی نیست که حرفی از رمزارزها یا دنیای کریپتو و سود و ضرر آن نشنیده باشد. با توجه به همین موضوع باید گفت که استخراج و ترید کریپتوکارنسی یک نوع کسب‌وکار به‌شمار می‌رود. بنابراین افراد باید هر مقدار ارز دیجیتالی را که به این طریق به‌دست می‌آورند، به‌عنوان درآمد خود ثبت کنند و گزارش دهند.

موضوع دیگری که وجود دارد تعداد کاربران بالای بسیاری از صرافی‌های بزرگ ایرانی است که با توجه به این مسائل ممکن است به‌زودی گزارش درآمد کاربران خود را مجبور شوند که به دولت گزارش دهند.

همچنین با توجه به این‌که بسیاری از افراد، به‌ویژه کسانی که به‌عنوان شخص عادی در این زمینه فعالیت می‌کنند، پرداخت مالیات را جدی نگرفته‌اند، توصیه می‌کنیم با اقدام به‌موقع برای آن مجرم شناخته نشده و مجبور به پرداخت جریمه‌های سنگین نشوید.

در مطلب بالا قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران صحبت کردیم و این‌که چطور محاسبه می‌شود تا بهتر بتوانید مبلغ نهایی را حساب کنید و بدانید چطور آن را بپردازید.