ماده ۱۴۳ و ۱۴۳ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم (به همراه تفسیر تبصرههای آن)
در کشورهای مختلف، دولتها بر اساس سیاست های حمایتی خود، اقدام به ایجاد مشوقها و معافیت های مالیاتی کردهاند. در ایران یکی از این معافیت ها و مشوق ها، ماده ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم است. در ابتدا این ماده طبق قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۴۵، برای انگیزه بخشیدن به شرکتها در جهت ملحق شدن به بورس اوراق بهادار تصویب شد و تا امروز نیز ادامه داشته است. (چنانچه در این زمینه نیاز به دریافت مشاوره مالیاتی دارید، متخصصان ما در تدبیر حساب میتوانند شما را راهنمایی نمایند)
موضوع ماده ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم
بر اساس این ماده، برابر ده درصد از مالیات بر سود ناشی از فروش کالاهایی که در بورس مورد قبول بوده و فروخته میشوند و ده درصد از مالیات بر سود شرکتهایی که سهام آنها مورد قبول برای نقل و انتقال در بورسهای داخلی یا خارج از کشور است و پنج درصد از مالیات بر سود شرکتهایی که سهام آنها موردقبول برای نقل و انتقال در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارج از کشور است، از سالی که پذیرفته میشوند تا سالی که از لیست شرکتهای موردپذیرش در بورسها و بازارها حذف نشده باشند، با پذیرش سازمان، شامل مالیات به بها صفر میشوند.
شرکتهایی که سهام آنها موردقبول برای نقلوانتقال در بورس داخلی یا خارج از کشور یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی است، اگر در انتهای دوره مالی به تایید سازمان، دارای حداقل بیست درصد سهام شناور آزاد باشند، بهاندازه دو برابر فوق شامل مالیات به بها صفر میشوند.
موضوع ماده ۱۴۳ مکررقانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده ۱۴۳ مکرر قانون مالیاتی، از هر معادله سهام و حق تقدم سهامها در شرکتهای دیگر، مالیات معینی به اندازه چهار درصد بهای اسمی آنها دریافت میشود. از این جهت مبلغ دیگری به عنوان مالیات بر سود معامله فوق، تقاضا نخواهد شد. افراد معاملهگر سهام و سهمالشرکه و حق تقدم سهام موظف هستند قبل از آنکه معامله را انجام دهند، مالیات مربوطه را به سازمان امور مالیات کشور بپردازند. ادارههای ثبت و دفترهای اسناد رسمی نیز موظفاند در هنگام ایجاد تغییرات و تنظیم سند معامله بر طبق مورد مذکور، مالیات مربوطه را دریافت و ضمیمه پروندهی مربوط به معامله کنند.
همچنین شرکتهای سهامی موردپذیرش در بورس، علاوه بر سهام، مشمول مالیات معین به بهای نیم درصد خواهند بود و به این مقدار، سود مالیات دیگری تعلق نخواهد گرفت. شرکتها موظفاند تا انتهای ماه پس از تاریخ ثبت افزایش سرمایه، این مقدار را بهحساب سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت کنند.
لازم به ذکر است که از هر معامله سهام و حق تقدم سهام شرکتهای داخلی و خارجی در بورسها یا بازارهای خارج از بورس، مالیات مشخصی بهاندازه نیم درصد بهای فروش سهام و حق تقدم سهام، درخواست خواهد شد و ازاینجهت مبلغ دیگری بهعنوان مالیات بر سود معامله سهام و حق تقدم سهام و همچنین مالیات بر ارزشافزوده معامله، طلب نخواهد شد.
معاملهکنندگان در بورس و بازارهای خارج از بورس، موظفاند مالیات مذکور را در هر معامله از معاملهکننده تقاضا و بهحساب مشخصی از طرف سازمان امور مالیات کشور پرداخت کنند و رسید انتقال را به همراه لیستی از تعداد و مبلغ فروش سهام و حق تقدم سهام معامله شده، طی ده روز از تاریخ معامله به اداره مذکور ارسال کنند.
تبصره ۱ ماده ۱۴۳ مکرر قانون مالیات های مستقیم
در چهارچوب ماده ۱۴۳ قانون مالیاتی، کل درآمدهای صندوق سرمایهگذاری و درآمد حاصل از سرمایهگذاری در اوراق بهادار و همچنین درآمدهای حاصل از معامله این اوراق یا صدور و ابطال آنها از جبران مالیات بر درآمد و همچنین مالیات بر ارزشافزوده، معاف میشوند و برای معاملهای که صورت گرفته و همچنین صدور و ابطال اوراق بهادار، از این افراد مالیاتی گرفته نخواهد شد.
تبصره ۲ ماده ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم
سود و حقالزحمه پرداختشده یا اختصاص داده شده اوراق بهادار که در تبصره ۱ ذکر کردیم، جدا از ارزش سهام و سهمالشرکه شرکتها و ارزش گواهیهای سرمایهگذاری صندوقها، با شرط اینکه اوراق بهادار ذکرشده در سازمان ثبت شود، جزء مخارج موردقبول در تشخیص درآمد شامل شده از مالیات این اوراق بهادار، محاسبه میشود.
تبصره ۳ ماده ۱۴۳ مکرر قانون مالیات های مستقیم
اگر شخصی که در ایران زندگی میکند، بهعنوان سهامدار پذیرفتهشده در بورس یا بازارهای خارج از بورس باشد، سهام و حق تقدم سهام خود را میتواند در بورسهای داخلی و خارجی یا بازارهای خارج از بورس به فروش بگذارد که ازاینجهت هیچ مالیاتی از او مطالبه نخواهد شد.
تبصره ۴ ماده ۱۴۳ مکرر قانون مالیات های مستقیم
طبق این تبصره، صندوق سرمایهگذاری اجازه هیچگونه فعالیت اقتصادی که خارج از مجوز صادرشده از سمت سازمان محسوب میشود را ندارد.
تبصره ۵ ماده ۱۴۳ مکرر قانون مالیات های مستقیم
در این تبصره ذکر شده است که معاملهکنندگان اوراق بهادار و بازارگردانانی که مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار در بورس را دریافت کردهاند، لازم نیست مالیات معین نیم درصد این ماده را پرداخت کنند.
گواهی موضوع تبصره ۲ ماده ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم
برای دریافت این گواهی ابتدا لازم است معاملات سهام به همراه مدارک لازم توسط فرد به واحد مرتبط ارائه شوند. پسازآنکه درخواست، امضاء واحد مالیاتی، خریدار و فروشنده، توسط رئیس گروه سازمان مربوطه تایید و مشخصات آن با اصل مدارک تحویل داده شده، مطابقت داده شد، فیش حق التمبر معامله سهام صادر خواهد شد. پسازآنکه مالیات معامله سهام، توسط فرد پرداخت شد و تاییدیه وصول، توسط واحد مربوطه دریافت شد، این واحد نسبت به صدور گواهی پرداخت مالیات معامله سهام اقدام میکند و پس از تایید و امضاء رئیس گروه، این گواهی به فرد تحویل داده میشود.
سخن آخر
در این مقاله بخش هایی از ماده ۱۴۳ و ۱۴۳ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم را مورد بحث و تفسیر قرار دادیم تا شما بتوانید اطلاعات کاملی درباره معامله سهام و حق تقدم سهام سهمالشرکه شرکتها در بورسهای داخلی و خارجی و بازارهای خارج از بورس، داشته باشید. همچنین نحوه دریافت گواهی طبق تبصره ۲ ماده ۱۴۳ مکرر را هم به طور کامل شرح دادیم.
اما امروزه و با توجه به تمایل روز افزون سرمایه گذاران به فعالیت در بازار های مالی و سرمایه گذاری، مانند بورس، خرید و فروش اوراق و سهام و… از یک سو و همچنین پیچیدگی قوانین مالی از سوی دیگر، سرمایه گذاران دائما نیازمند اطلاع از جزییات دقیق و بروز، از قوانین و مقررات مرتبط با این حوزه هستند. لذا استفاده از مشاوره یک حسابدار خبره و با تجربه در این زمینه همواره راهگشا و موثر خواهد بود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.