با انواع روش‌های حسابداری حقوق و دستمزد آشنا شوید

هنگام انتخاب یک حرفه و پس از آن یک موقعیت شغلی، افراد نکات مختلفی را زیر نظر دارند. مطمئنا فضای کاری اهمیت فراوانی دارد. مزایای غیرمادی که به روحیات شاغل بازمی‌گردد هم اهمیت دارد. اما هدف مرکزی برای کار کردن، طبعا کسب درآمد و دستمزد است. این مسئله برای شاغلین اهمیت فراوانی دارد. یک بخش میزان حقوق و دستمزد است. آیا حقوق و دستمزدی که یک تجارت و یک شرکت ارائه می‌دهد رقابتی است؟ پس از آن به زمان و نحوه پرداخت دستمزد می‌رسیم. آیا پرداخت‌ها منظم است؟ این نظم برای برنامه‌ریزی ماهانه شاغل و همچنین سلامت روان او اهمیت دارد. علاوه بر شرایط بازار، نحوه حسابداری حقوق و دستمزد هم بر روی این نظم تاثیر می‌گذارد. در ادامه بیشتر به این مسئله خواهیم پرداخت. اما ابتدا کمی با مدل‌های مختلف حقوق و دستمزد آشنا شویم.

مدل‌های مختلف حقوق و دستمزد

اگر به مبحث حقوق و دستمزد و حسابداری حقوق و دستمزد به شکل خیلی ساده و انتزاعی نگاه کنیم، با یک مبادله روبرو هستیم. شخص الف به عنوان یک شاغل، خدماتی را به یک تجارت ارائه می‌دهد. این خدمت می‌تواند شکل‌های مختلفی باشد. ممکن است خدمات تنها یک بار عرضه شود و ممکن است ماهانه باشد. صاحب تجارت در ازای این خدمات، به شاغل پول یا اعتباری ارائه می‌دهد که تبدیل به حقوق و دستمزد می‌شود.

این مبادله، روند کار و دریافت حقوق و دستمزد است. اما اگر قصد داشته باشیم که ریزتر به مدل‌های مختلف حقوق و دستمزد نگاه کنیم، باید کمی به ریز پرداخت توجه کنیم. قبل از مطالعه این مقاله ذکر این نکته لازم است که شما می‌توانید محسابه حقوق و دستمزد کارکنان شرکت خود را به یک شرکت حسابداری بسپارید و خیال خودتان را از این نظر آسوده کنید.

حقوق پایه

در ساختار مالی، اصل پرداختی یک شاغل حرفه‌ای، همان حقوق پایه است. این مبلغ عموما از مبلغ دریافتی پایان ماه کمتر است. در حقیقت اگر قرار بود که به یک نفر فقط برای کاری که انجام داده حقوق دهیم، حقوق پایه را محاسبه می‌کردیم. در زمینه حسابداری حقوق و دستمزد حقوق پایه هر سال تغییر می‌کند. گاهی اوقات سرعت و حجم این تغییر نسبت به شرایط اقتصادی بیشتر و گاهی اوقات هم کمتر است. خود شاغل و کارفرما هم می‌توانند به صورت دوره‌ای میزان این حقوق را مورد مذاکره قرار داده و آن را افزایش دهند.

مبالغ افزایشی

همانطور که گفتیم، حقوق پایه با دریافتی پایان ماه یک شاغل تفاوت دارد. مبلغی همیشه به آن اضافه می‌شود. این مبالغ هم عموما در قانون کار کشور ثبت می‌شوند و شرکت‌ها چه خصوصی و چه دولتی باید از آن پیروی کنند. به عنوان مثال چیزی به اسم حق مسکن یا حق اولاد، بخشی از مبالغ افزایشی در روند حسابداری حقوق و دستمزد هر ماه است. محاسبه این مبالغ کمی پیچیده‌تر از حقوق پایه است و باید با قوانین تازه کار کاملا آشنا باشید.

پرداختی تشویقی

پرداختی تشویقی چیزی نیست که هر ساختار خصوصی و دولتی به آن الزام داشته باشد. با این حال همانطور که از نام آن مشخص است، وظیفه این نوع پرداختی، تشویق شاغل و تزریق انگیز مضاعف برای بهبود و رشد حرفه‌ای است. اگر یکی از کارکنان شما در ماه یا فصل گذشته عملکرد قابل توجهی از خود نشان داده و این عملکرد در رشد شرکت شما تاثیر داشته مطمئنا کار خوبی است که از پرداختی تشویقی بهره بگیرید.

پرداختی خدماتی و مزایا

یک سری خدمات و مزایا هم وجود دارد که شرکت‌ها باید در پرداختی ماهانه به آن توجه کنند. بیمه یکی از این پرداختی‌ها است. به انتخاب شرکت‌ها می‌توانند بیمه پایه را به بیمه تکمیلی هم ارتقا دهند. هر شرکتی نسبت به جایگاه مالی خود و همچنین وضعیت سهام می‌تواند مزایای دیگری هم وارد پرداختی کارکنان کند. به عنوان مثال ارائه سهام می‌تواند یکی از برنامه‌های شرکت باشد. ایجاد صندوق، خدمات آموزشی و پرداختی آموزشی یا حتی ایجاد یک باشگاه بین کارکنان در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد.

حسابداری حقوق و دستمزد چگونه است؟

سنجه‌های مختلفی را برای حسابداری حقوق و دستمزد باید در نظر گرفت. این موارد هر کدام به نسبت تجارت و همچنین جغرافیایی که یک شرکت در آن فعال است ممکن است تفاوت داشته باشد. اما نگاهی نیمه اجمالی به این موارد خواهیم داشت تا بهتر درک کنید که چگونه باید حقوق و دستمزد را محاسبه کرد. موارد پیشنهادی ما عبارت است از:

• سوابق و مهارت‌ها: طبعا توانایی یک شاغل باید تاثیر مستقیمی بر دریافتی او داشته باشد. همچنین میزان سوابق هم باید اثرگذار باشد. مطمئنا حقوق یک کارمند تازه‌کار یا شخصی که دو دهه فعالیت دارد، متفاوت خواهد بود.
• نحوه فعالیت: در این مورد به منظر زمان و مکان اشاره داریم. حقوق و دستمزد یک کارمند پاره‌وقت با تمام‌وقت متفاوت خواهد بود. همچنین در مواردی دورکار بودن یا حضوری بودن هم تاثیر در دریافتی خالص خواهد داشت.
• جغرافیای فعالیت: بین پرداختی شهرستان و پایتخت تفاوت قابل توجهی وجود دارد. این مسئله در تجارت‌های بین‌المللی واضح‌تر است.
• زمینه فعالیت: ما بیشتر به زمینه فعالیت یک سازمان توجه داریم. برخی سازمان‌ها سودآوری بیشتری نسبت به سرمایه اولیه دارند و طبعا پرسنل این شرکت‌ها توانایی کسب درآمد بیشتری را خواهند داشت. میزان سوددهی شرکت در حسابداری حقوق و دستمزد تاثیرگذار است.
• مدت زمان: مدت زمان اشتغال یک کارمند در شرکت شما اهمیت دارد. هر چقدر که سوابق کلی کارمند تاثیرگذار است، سوابق یک کارمند در تجارت شما هم باید اهمیت داشته باشد.
• رقابتی بودن: در بعضی جایگاه‌های شغلی، پیدا کردن یک شخص مناسب سخت خواهد بود. به نوعی عرضه کم است و گاهی اوقات تقاضا هم به مراتب بالا خواهد بود. در چنین شرایطی، باید حقوق رقابتی و بالاتری پرداخت کنید.
• انتخاب: این مسئله تصمیمی است که در جایگاه‌های بالا‌رده یک تجارت اتخاذ می‌شود. ممکن است انتخاب مدیران شرکت، پرداخت حقوق بالاتر از حد معمول باشد.

انواع روش های محاسبه حقوق و دستمزد در حسابداری

دو بخش در نحوه محاسبه و حسابداری حقوق و دستمزد وجود دارد. یک بخش تعهدات شرکت در قرارداد است و دیگری هم قوانین مالیاتی و کار کشور. باید متوجه تعهدات خود باشید و همچنین نسبت به قوانین موجود شروع به حسابداری حقوق و پاداش کنید. چند مرحله را می‌توان در این زمینه معرفی کرد:

• محاسبه خالصی حقوق: در اولین بخش از حسابداری حقوق و دستمزد باید به خالصی ابتدایی دست پیدا کنید. فرد شاغل تا چه میزان از وظایف ذکر شده در قرارداد را انجام داده؟ سپس مواردی همچون اضافه‌کاری یا مواردی روتین از این قبیل را محاسبه کنید. این محاسبه یک تصویر ابتدایی به شما خواهد داد.
• کسری حقوق: یک فرد شاغل در طول ماه ممکن است کسری‌های مختلفی را داشته باشد. کسری ساعات کاری یک بخش از این مسئله است. اما وام، مساعده و مالیات از این قبیل هستند. برای کسری وام و مساعده باید سیستم اطلاعاتی دقیق و کارآمدی داشته باشید. برای محاسبه مالیات هم باید میزان حقوق را با کد مالیاتی کشور تطبیق دهید.
• محاسبه بیمه حقوق: در ساختار کاری، حق بیمه نزدیک به ۳۰ درصد از حقوق کارمند است. از این میان ۲۳ درصد توسط کارفرما باید پرداخته شود و ۷ درصد باقی‌مانده توسط شاغل پرداخت خواهد شد.

نرم افزارهای پیشنهادی برای محاسبه حقوق و دستمزد

در ساختار سنتی،‌ همه چیز با دفتر دستک و فرم‌های کاغذی انجام می‌شد. به طبع پیشرفت تکنولوژی به کمتر شدن حجم کاری واحدهای حسابداری کمک شگرفی خواهد کرد. از این رو نرم‌افزارهای حسابداری ایجاد شدند. این نرم‌افزار به تیم حسابداری و عملیات مالی شرکت کمک می‌کنند. در ادامه با چندین نمونه داخلی و خارجی نرم‌افزار آشنا خواهیم شد که علاوه بر امکان مدیریت عملیات شما، توانایی مشاوره حسابداری حقوق و دستمزد را هم دارند.

• HRTrace: ابتدا با یک نمونه مدرن و خارجی شروع کنیم. اگر تمامی عملیات شما در داخل کشور قرار دارد، احتمالا استفاده از چنین نرم‌افزاری خیلی کارآمد نباشد. اما اگر بخشی را به خارج از کشور منتقل کردید، بد نیست که نگاهی به یک نمونه خارجی از نرم‌افزار داشته باشید. این نرم‌افزار روند «پی‌رول» شما را آسان‌تر از همیشه خواهد کرد.
• میزان: این نرم‌افزار دو گزینه سادگی و همچنین ارتباط بانکی را برای شما فراهم می‌کند. دیسکت بانکی از طریق این نرم‌افزار در اختیار واحد حسابداری قرار خواهد گرفت. همچنین قالب‌های پرداختی پیش‌فرض و امکان اضافه کردن فرمول اختصاصی هم به تسریع روند پرداخت حقوق و دستمزد کمک خواهد کرد.
• کاناز: فروشگاه‌ها و شرکت‌های فراوانی هم از محصول کاناز استفاده می‌کنند. دیسکت بیمه تامین اجتماعی و فایل مالیات بر حقوق در این نرم‌افزار عرضه می‌شود.
• هلو: نرم‌افزار هلو شاید یکی از معروف‌ترین محصولات موجود در زمینه مدیریت حسابداری باشد. این نرم‌افزار در شکل‌های مختلف به مدیریت اعداد و ارقام صنایع و تجارت‌ها می‌پردازد. مطمئنا قیمت این محصل نبت به دیگر محصولات موجود در بازار بالاتر خواهد بود، اما از پشتیبانی و اعتبار هلو استفاده خواهید کرد.

در پایان باید گفت که حسابداری حقوق و دستمزد روندی پیچیده و نیازمند ظرافت است. به همین خاطر باید تیم حسابداری قوی بر این زمینه تمرکز داشته باشد تا پرسنل شما در پایان هر ماه، از عملکرد مالی شما رضایت داشته باشند. در این زمینه حتما به دنبال مشاوره حسابداری حقوق و دستمزد باشید و از گرفتن کمک و یادگیری از منابع مختلف دریغ نکنید. همیشه خود را به روز نگه‌دارید و با سیستم‌های نوین حرکت کنید. (چنانچه می‌‌خواهید با بهترین نرم افزار حسابداری ابری آشنا شوید، مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کنیم)